Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 marca 2025 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan po rozwodzie orzeczonym w (...) 2022 r. (wyrok sądowy w załączniku). Opieka nad synem należy do obojgu rodziców, obie strony są obciążone kosztami utrzymania.

O zasiłek 800+ wnioskował Pan od narodzin dziecka do dnia dzisiejszego, który otrzymuje Pan co miesiąc od ZUS. Była żona nie ubiegała się o ten wniosek i nie pobiera go.

W ciągu 2024 r. kontakty syna z jego matką stały się bardzo ograniczone, była żona przestała partycypować w kosztach utrzymania syna i widuje się z nim sporadycznie. Opłaca Pan od wielu miesięcy utrzymanie syna – koszty wyjazdów wakacyjnych i zimowych, koszty jego utrzymania w domu oraz koszty związane z jego funkcjonowaniem w szkole (wyjazdy, opłaty klasowe i inne). Dysponuje Pan potwierdzeniami przelewów związanymi z utrzymywaniem syna oraz przelewami z ZUS 800+, które otrzymuje Pan na utrzymanie dziecka.

Dodatkowo, żeby syn miał komfortowe warunki do mieszkania i nauki, zakupił Pan mieszkanie o powierzchni 49 m², którego jest właścicielem (poprzednio mieszkał Pan w lokalu o powierzchni 29 m²).

Syn widuje się ze swoją matką sporadycznie. Była żona nie opłaca żadnych istotnych elementów wychowania swojego dziecka, nie wyjeżdża z nim na żadne wakacje, wyjazdy i inne formy wypoczynkowe. Była żona ma ograniczony kontakt ze szkołą, na zebrania przychodzi zawsze Pan i również wszelkie kontakty ze szkołą są prowadzone przez Pana (informacje w dzienniku elektronicznym). Nie chce Pan ograniczać sądownie kontaktów dziecka z matką, natomiast sama matka rzadko widuje się ze swoim dzieckiem.

Obecnie jest Pan samotny, nie posiada partnerki i nie zamierza być w żadnym związku.

Była żona złożyła pisemny wniosek, że nie będzie ubiegać się o żadną ulgę związaną z dzieckiem.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W 2024 r. podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2024 r. uzyskał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej.

Wyrok sądu rozwiązujący Pana małżeństwo uprawomocnił się (...) 2022 r.

W 2024 r. był Pan rozwodnikiem, nie wstąpił Pan w związek małżeński.

Pana dziecko urodziło się (...) 2012 r.

Zgodnie z postanowieniami zawartymi w wyroku sądu, władza rodzicielska została powierzona obojgu rodzicom. Sąd nie orzekł o kontaktach. W orzeczeniu nie ma określenia opieka naprzemienna tylko: koszty utrzymania leżą po stronie ojca i matki. Sąd nie orzeka o sposobie korzystania przez strony z mieszkania. Wykonywanie władzy rodzicielskiej powierza się obojgu rodzicom, rozwód bez orzekania o winie. Stałe miejsce pobytu dziecka jest u matki (Pana byłej żony).

W 2024 r. to Pan samotnie wychowywał dziecko i sprawował nad nim opiekę. Syn sporadycznie widywał się z matką. Syn w 2024 r. mieszkał z Panem. Świadczenie 800+ nie zostało ustalone obydwojgu rodzicom. Tylko Pan składał wniosek o 800+.

W 2024 r. oprócz dziecka, o którym mowa we wniosku, nie był Pan ojcem dla innego dziecka, które wychowywał Pan wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym.

W 2024 r. w stosunku do Pana bądź do Pana dziecka nie miały zastosowanie przepisy:

-art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń, ani

-z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy może Pan skorzystać z ulgi dotyczącej samotnego wychowywania dziecka (12 lat) za rok 2024?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, opisana sytuacja wypełnia znamiona samotnego wychowania dziecka przez Pana i powinien Pan odliczyć ulgę na dziecko jako osoba samotnie wychowująca syna.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Z jego treści wynika, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e omawianej ustawy, stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194 oraz z 2024 r. poz. 1615), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2024 r. poz. 1576).

W świetle art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uwzględniając cytowane uregulowania prawne wskazać należy, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.

Przy czym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».

Przez osobę samotnie wychowującą dziecko, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy więc rozumieć osobę, która faktycznie w pojedynkę w pełni lub w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny ale także rozwój emocjonalny dziecka.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie, status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyjaśnić należy, że aby móc skorzystać z omawianej preferencji podatkowej nie jest konieczne posiadanie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (określonej ww. przepisem) przez cały rok podatkowy. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że dla preferencyjnego opodatkowania dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. istotne znaczenie ma regulacja zawarta w treści art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że nie ma ono zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem od 2022 r. osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje co najmniej jedno dziecko, co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Odnosząc przedstawione uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że spełniła Pan warunki określone w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie stanu faktycznego wskazał Pan m.in. że w 2024 r. był Pan rozwodnikiem (wyrok sądu rozwiązujący Pana małżeństwo uprawomocnił się (...) 2022 r.). Zgodnie z postanowieniami zawartymi w wyroku sądu, władza rodzicielska została powierzona obojgu rodzicom. Sąd nie orzekł o kontaktach, ani o opiece naprzemiennej. W 2024 r. to Pan samotnie wychowywał małoletnie dziecko i sprawował nad nim opiekę. Syn sporadycznie widywał się z matką i w 2024 r. mieszkał z Panem. Syn nie wyjeżdża z matką na żadne wakacje, wyjazdy i inne formy wypoczynkowe. Pana była żona ma ograniczony kontakt ze szkołą, na zebrania przychodzi zawsze Pan i również wszelkie kontakty ze szkołą są prowadzone przez Pana. Świadczenie 800+ na syna nie zostało ustalone obydwojgu rodzicom. Tylko Pan składał wniosek o 800+. W 2024 r. oprócz dziecka, o którym mowa we wniosku, nie był Pan ojcem dla innego dziecka, które wychowywał wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym.

W konsekwencji, za rok 2024 może rozliczyć się Pan jako rodzic samotnie wychowujący dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.