Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 22 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania w darowiźnie środków pieniężnych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 marca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu ... 2020 r. pomiędzy Panem a Pana mamą … została zawarta w formie pisemnej umowa darowizny, mocą której Pana mama będąca właścicielką nieruchomości położonej w … postanowiła przekazać Panu część środków pochodzących ze sprzedaży tej nieruchomości z przeznaczeniem na zakup przez Pana nowej nieruchomości wraz z działką. Kwota darowizny miała zostać określona w momencie dokonywania przez Pana nabycia nieruchomości, natomiast środki ze sprzedaży nieruchomości … miały zostać wpłacone na Pana rachunek bankowy, zaś kwota mieszczącej się w ramach tych środków darowizny na nabycie nowej nieruchomości wraz z działką miała zostać określona z chwilą nabycia przez Pana nowej nieruchomości.
Sprzedaż należącej do Pana mamy nieruchomości położonej … nastąpiła … maja 2024 r. przed …, notariuszem w … aktem notarialnym nr … za cenę w kwocie 2.800.000 zł. Z ceny kwota 100.000 zł została zapłacona przelewem na Pana rachunek bankowy nr … na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży sporządzonej … marca 2024 r. przed …, notariuszem w … za nr …, zaś pozostała część ceny w kwocie 2.700.000 zł została zapłacona przelewem na Pana rachunek bankowy nr … z kredytu, który zaciągnęli kupujący oraz z ich środków własnych na podstawie umowy sprzedaży z … maja 2024 r.
Następnie … czerwca 2024 r. przed …, notariuszem w … aktami notarialnymi nr … i … nabył Pan za kwotę 2.000.000 zł nieruchomość, tj. lokal mieszkalny wraz z działką (udziałem w nieruchomości wspólnej i drodze dojazdowej) położony …, co skonkretyzowało przedmiot darowizny udzielonej ... 2020 r. oraz jej kwotę. Zapłaty dokonał Pan bowiem ze środków wpłaconych na Pana rachunek bankowy tytułem darowizny w wykonaniu zawartej … maja 2024 r. umowy sprzedaży nieruchomości przy …, co zostało potwierdzone oświadczeniem zawartym w umowie sprzedaży.
Ponadto, pomimo że pozostaje Pan w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej ustawowej wspólności majątkowej, przedmiotową nieruchomość nabył Pan do majątku odrębnego za środki pochodzące z darowizny.
Otrzymanie przedmiotowej darowizny zgłosił Pan Naczelnikowi Urzędu Skarbowego … w terminie przewidzianym prawem.
Pytanie
Czy jako podatnik podatku od spadków i darowizn jest Pan obowiązany uiścić podatek od darowizny otrzymanej … czerwca 2024 r. od Pana mamy … w kwocie 2.000.000 zł na nabycie nieruchomości wraz z działką, czy też w związku z otrzymaniem przedmiotowej darowizny na rachunek bankowy jest Pan objęty zwolnieniem od podatku?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, powołana ustawa o podatku od spadków i darowizn w art. 4a ust. 1 zwalnia od podatku nabycie rzeczy (pieniędzy) przez zstępnych, jeżeli zgłoszą nabycie w terminie 6 miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego oraz, jeśli przedmiotem darowizny są środki pienienie ich otrzymanie zostanie udokumentowane dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Zatem dla skorzystania ze zwolnienia niezbędne jest dopełnienie obowiązku zgłoszenia oraz otrzymanie środków pienionych przez nabywcę na rachunek bankowy.
Zgodnie z umową sprzedaży zawartą … maja 2024 r. przed …, notariuszem w … za nr … środki pieniężne pochodzące z ceny za należącą do Pana mamy nieruchomość przy … otrzymał Pan na swój rachunek bankowy w wykonaniu umowy darowizny zawartej ... 2020 r. Wpłacającym środki była nie Pana mama, a nabywca nieruchomości, jednak ww. ustawa nie zawiera warunku, aby wpłacającym był darczyńca. Jednocześnie kwota darowizny pochodzącej ze spłaconych środków skonkretyzowała się zgodnie z umową darowizny zawartą ... 2020 r. z chwilą nabycia przez Pana za kwotę 2.000.000 zł nieruchomości przy ….
Jak wynika z wyroku Naczelnego Sadu Administracyjnego z 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt. II FSK 2104/15 (CBOSA) skoro celem ww. ulgi jest „ochrona interesów majątkowych członków najbliżej rodziny, polegająca na zwolnieniu od podatku nabycia przez nich rzeczy lub praw majątkowych, to tak ujętego celu regulacji nie mogą unicestwić wyłącznie takie technikalia jak dokumentowanie darowizny, w sytuacji gdy nie budzi żadnych wątpliwości jej przekazanie”.
W oparciu o przedmiotowy wyrok ukształtowała się linia orzecznicza sądów administracyjnych wskazująca, że dla zastosowania zwolnienia z tytułu otrzymania darowizny środków pieniężnych istotne jest, aby środki pieniężne będące przedmiotem darowizny wpłynęły na rachunek bankowy obdarowanego, co w niniejszej sprawie niewątpliwie miało miejsce. Nadto istotne jest, aby w celu unikania omijania obowiązku podatkowego poprzez niezasadne stosowanie przedmiotowego zwolnienia można było udokumentować, że do darowizny rzeczywiście doszło. Służy temu z jednej strony preferowanie formy pisemnej czynności lub formy aktu notarialnego, zaś z drugiej obowiązek otrzymania darowizny na rachunek bankowy. Ponieważ umowa darowizny miała formę pisemną, wpłatę otrzymał Pan na swój rachunek bankowy, zaś przedmiot darowizny przeznaczył na nabycie nieruchomości, które nastąpiło do Pana majątku odrębnego, pomimo że pozostaje Pan w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej ustawowej wspólności majątkowej, nie ma wątpliwości zarówno co do tego, że darowizna rzeczywiście nastąpiła, jak i co do tego w jakiej była kwocie.
Tym samym Pana zdaniem zastosowanie znajduje zwolnienie od podatku przewidziane w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Podatek ustala się z uwzględnieniem tzw. kwoty wolnej od podatku. Na wysokość podatku ma wpływ przynależność do grupy podatkowej, do której zaliczany jest nabywca.
Niezależnie od powyższego, ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje w swojej treści zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe dla członków najbliższej rodziny.
W myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Należy podkreślić, że w przypadku darowizny środków pieniężnych oba warunki wskazane w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, aby można było zastosować zwolnienie.
Zgodnie z art. 4a ust. 3 cyt. ustawy:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).
Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:
-otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
-złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy);
-udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Z treści wniosku wynika, że ... 2020 r. zawarł Pan z matką w formie pisemnej umowę darowizny, w której Pana matka postanowiła przekazać Panu część środków pieniężnych jakie otrzyma ze sprzedaży nieruchomości. Kwota darowizny miała zostać określono w momencie nabycia przez Pana swojej nieruchomości. Pana matka sprzedała nieruchomość … maja 2024 r. Kupujący ... marca 2024 r. oraz … maja 2024 r. przelali na Pana konto łącznie 2.800.000 zł, za które … maja 2024 r. kupili od Pana matki nieruchomość. W dniu … czerwca 2024 r. za kwotę 2.000.000 zł kupił Pan swoją nieruchomość, co konkretyzowało przedmiot darowizny oraz jej kwotę. Otrzymanie darowizny zgłosił Pan w terminie do naczelnika urzędu skarbowego.
W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Przenosząc powołane powyżej przepisy na grunt analizowanej sprawy należy zgodzić się z Panem, że otrzymana przez Pana darowizna środków pieniężnych podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn. Spełnione są bowiem – jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego – warunki do zwolnienia. Z treści wniosku wynika, że otrzymał Pan darowiznę od matki, czyli od osoby wymienionej w art. 4a ust. 1 ustawy podatku od spadków i darowizn. Otrzymane przez Pana środki pieniężne są bowiem wypełnieniem zawartej ... 2020 r. między Panem i Pana matką umowy darowizny i to w stronach tej czynności należy dopatrywać się powiązań rodzinnych skutkujących określeniem właściwej grupy podatkowej. Zgłosił Pan w terminie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego otrzymanie darowizny oraz przekazanie środków zostało udokumentowane w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wpłata środków uzyskanych przez Pana matkę ze sprzedaży nieruchomości, z których to środków Pana matka dokonała darowizny na Pana rzecz, nastąpiła na Pana konto. Środki pieniężne, które otrzymał Pan tytułem darowizny od matki wpłynęły więc na Pana konto. Bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia pozostaje natomiast fakt, że środki pieniężne zostały przekazane nie z rachunku darczyńcy lecz z rachunku kupujących nieruchomość darczyńcy. Były to środki Pana matki, które uzyskała ze sprzedaży swojej nieruchomości i które wpłynęły na Pana rachunek bankowy.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że darowizna środków pieniężnych przekazana Panu przez Pana matkę korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.