
Temat interpretacji
Dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od Wydatków związanych z działaniami CSR oraz obowiązku wykazania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego przekazania towarów i nieodpłatnego świadczenia usług w ramach działań CSR.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od Wydatków związanych z działaniami CSR oraz obowiązku wykazania podatku należnego z tytułu nieodpłatnego przekazania towarów i nieodpłatnego świadczenia usług w ramach działań CSR. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 czerwca 2022 r. (wpływ 17 czerwca 2022 r.) oraz uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 sierpnia 2022 r. (wpływ 11 sierpnia 2022 r.).Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Jesteście Państwo spółką akcyjną posiadającą siedzibę na terytorium Polski. Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, z późn. zm.). Spółka również jest (i będzie) czynnym podatnikiem podatku od towarów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2021 r., poz. 685, ze zm.; dalej: „ustawa o VAT”) o podatku od towarów i usług.
W ramach prowadzonej działalności, Spółka angażuje się w programy z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu (dalej: „CSR”), której celem jest budowanie pozytywnych i trwałych relacji zarówno z partnerami społecznymi jak i biznesowymi. Postępujące zmiany społeczno-gospodarcze oraz związane z nimi szanse i zagrożenia przyczyniły się do wzrostu świadomości związanej z koniecznością szerszego spojrzenia na zagadnienie zrównoważonego rozwoju.
Zaspokojenie obecnych potrzeb rozwojowych, zdaniem Spółki, nie może jednocześnie ograniczać możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. Dlatego istotne jest powiązanie celów ekonomicznych z celami ogólnogospodarczymi i społecznymi. Spółka tworząc strategię biznesową uwzględnia wpływ, jaki Spółka wywiera na otoczenie, w którym funkcjonuje - biorąc pod uwagę interesy społeczne, aspekty środowiskowe, czy relacje z różnymi grupami interesariuszy, w szczególności pracownikami i społecznościami lokalnymi.
Społeczna odpowiedzialność biznesu jest, więc elementem procesu zarządzania przedsiębiorstwem, które wykracza poza obszary dotychczasowych działań przyczyniając się do pozytywnych zmian w otoczeniu. Spółka dokłada wszelkich starań, aby pozostać podmiotem gospodarczym wrażliwym społecznie, który będzie służyć społeczności poprzez działalność korzystną zarówno dla firmy, jak i dla społeczeństwa. Spółka podejmuje na bieżąco wysiłki, aby w miarę swoich możliwości wspierać społeczność, w której działa. Chce, aby postrzegano go, jako dobry, świadomy i odpowiedzialny podmiot społeczności, w której funkcjonuje.
W związku z powyższym oraz sytuacją spowodowaną wojną na Ukrainie, Spółka w ramach solidarności z narodem ukraińskim zadeklarowała chęć udzielenia pomocy uchodźcom z terenów ogarniętych wojną w formie nieodpłatnego zapewnienia wyżywienia (w udostępnionych budynkach jak również poprzez nieodpłatne wydania na stacjach paliw) oraz usługi zakwaterowania, w tym ponoszenia kosztów związanych z wyposażeniem pokoi w środki czystości, zużycie wody, zużycie energii, serwis sprzątający, usługi prania, całodobową ochronę obiektów, naprawy i konserwacje oraz inne opłaty związane bezpośrednio z lokalami (dalej, jako: „Wydatki").
Planowane działanie wpisuje się w inicjatywy podejmowane przez Spółkę w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. Działania CSR mają przede wszystkim za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, jako podmiotu uwzględniającego interesy społeczne. Umożliwi to utrzymanie pozycji Spółki na rynku, pozyskiwanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar biznesu Spółki i pozwoli na dalszy, intensywny jej rozwój.
Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności zarówno opodatkowane, zwolnione oraz niepodlegające opodatkowaniu. Natomiast jeżeli chodzi wyłącznie o czynności, które dotyczą nieodpłatnego świadczenia usług / przekazania towarów w ramach niniejszego wniosku związanego z CSR, to są to czynności opodatkowane oraz zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Spółka świadczy szereg czynności w ramach prowadzonej działalności opodatkowanej, zwolnionej oraz niepodlegającej opodatkowaniu. Podstawowym zakresem działalności Spółki jest (...).
Bezpośrednie czynności, które Spółka wykonuje w ramach działalności gospodarczej w podatku od towarów i usług w ramach niniejszego wniosku to:
‒nieodpłatne zapewnienie wyżywienia uchodźcom z Ukrainy (bezpośrednio w miejscu zakwaterowania oraz nieodpłatne wydania na stacjach paliw np. hot dogów, zapiekanek);
‒świadczenie usług zakwaterowania, w szczególności ponoszenie kosztów związanych z wyposażeniem pokoi w środki czystości, usługi sprzątające, usługi prania, całodobową usługę ochrony obiektów, naprawy i konserwacje bieżące, opłaty za wywóz nieczystości, energię elektryczną, opłaty za wodę i kanalizację oraz inne wydatki związane bezpośrednio z lokalami.
Planowane działanie poprzez nieodpłatne zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania obywatelom Ukrainy wpisuje się w inicjatywy podejmowane przez Spółkę w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Działania CSR mają przede wszystkim za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, jako podmiotu uwzględniającego interesy społeczne, które umożliwią utrzymanie pozycji Spółki na rynku, pozyskiwanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar. W konsekwencji działania CSR realizowane przez Spółkę pośrednio wpływają na wielkość uzyskiwanych przez Spółkę przychodów, tj. służą do prowadzonej działalności Spółki.
Tak jak zostało to przedstawione przez Spółkę we własnym stanowisku, implikacjami działań z obszarów CSR, mającymi przełożenia na działalność prowadzoną przez przedsiębiorstwo, są w szczególności:
1.wzrost zaufania do Spółki, w tym w zakresie dbałości o sprawy społeczne i ekologiczne,
2.poprawa relacji z interesariuszami, akceptacja ze strony władz lokalnych, społeczności lokalnych, liderów opinii publicznej, pozyskiwanie partnerów i klientów, którzy przywiązują wagę do działań CSR oraz wzmocnienie ich lojalności,
3.długofalowy wzrost sprzedaży/zysków,
4.ograniczenie sytuacji kryzysowych np. związanych z pozwami do sądu, karami za zanieczyszczanie środowiska, podejmowaniem zbytniego ryzyka.
5.wzrost konkurencyjności firmy dzięki uruchomieniu różnych zasobów wykorzystywanych w projektach CSR,
6.podniesienie motywacji pracowników oraz ich identyfikacji z wartościami Spółki,
7.zwiększenie atrakcyjności Spółki jako potencjalnego pracodawcy,
8.możliwość bezpośredniego wykorzystania informacji o działaniach CSR w ramach akcji reklamowych,
9.sytuacje nadzwyczajne, które stanowią deklaracje otwartości na otaczający nas świat, wrażliwość na potrzeby ludzi oraz chęci niesienia pomocy, m.in. uchodźcom z Ukrainy (polityka dobroczynności - wewnętrzne zarządzenie Spółki).
Wskazują Państwo, że działania CSR nie mają wpływu na cenę produktów oferowanych przez Spółkę - w większości produktów ich cena uzależniona jest od czynników zewnętrznych.
Korzyścią z ponoszonych wydatków na działalność CSR jest w szczególności kwestia marketingowa i zwiększenie przychodów ze sprzedaży opodatkowanej VAT, tj. sprzedaż większej ilości produktów. Organy podatkowe również wskazują, iż wydatki ponoszone w ramach działań CSR są związane z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego VAT, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 października 2018 r., sygn. ITPP1/4512-897/15/18-S/NK odstąpił od uzasadnienia i w pełni podzielił stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym: „(...) towary i usługi nabyte w ramach działań CSR bezsprzecznie mają/będę miały przynajmniej pośredni związek z jej działalnością opodatkowaną poprzez wpływ na jej ogólne funkcjonowanie i tym samym bez wątpienia wydatki te związane są/będą z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego VAT". Usługi zakwaterowania są świadczone w placówkach należących do Spółki.
Spółka przekazuje nieodpłatnie towary o wartości powyżej 20 zł (bez podatku) jak również prezenty o małej wartości, tj. jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku) - a gdy nie ma ceny nabycia - jednostkowy koszt wytworzenia, określony w momencie przekazywania towaru, nie przekracza 20 zł. W przypadku prezentów małej wartości o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym 100 zł (bez podatku) nie jest/nie będzie prowadzona ewidencja pozwalająca na ustalenie tożsamości obdarowanych osób. Przekazanie prezentów małej wartości następuje w ramach prowadzonych działań CSR, pośredniczące wpływających na osiągane przychody, a więc jest związane z działalnością gospodarczą Spółki.
Przy dokonywaniu zakupów Spółka nie dokonuje ich wydzielenia. W hotelu oprócz obywateli Ukrainy zamieszkują także pracownicy (...) mający miejsce zamieszkania poza siedzibą Spółki i wykonujący pracę w (...). Dodatkowo w obiekcie przebywają pracownicy obsługi budynku: kierownik hotelu, recepcja całodobowa, ochrona całodobowa, konserwatorzy, pokojowe, inne osoby do obsługi. Zakupy dokonywane są na potrzeby obiektu i jego mieszkańców. Inne opłaty, które są bezpośrednio związane z lokalami to m.in. opłaty za telefon, internet, opłaty za C.O., recepcję, koszenie trawy). Jeżeli chodzi o stacje paliw, to przy przekazywaniu gotowych kanapek pakowanych dla uchodźców wystąpiły obydwie sytuacje: były dostawy zamówione specjalnie w celu przekazania ich uchodźcom, a także przekazywanie ze stanu stacji paliw. W niektórych stacjach paliw z Regionu (...) zostały przekazane również nieodpłatnie niewielkie ilości kubków do kawy.
Spółka nabywa a następnie nieodpłatnie świadczy/ła przekazuje/ła następujące usługi/towary:
‒usługę administrowania i zarządzania hotelem, która obejmuje/owała między innymi: recepcję całodobową, obsługa konserwatorów - drobne naprawy i konserwacje, koszenie trawy, uprzątanie terenów przyległych wraz z materiałami do realizacji, pokojowe: sprzątanie pokoi, wymiana ręczników i pościeli.
‒media: woda i odbiór ścieków, energia elektryczna, centralne ogrzewanie, telefonia i internet,
‒usługa ochrony fizycznej: całodobowa,
‒sprzątanie części wspólnych,
‒pranie bielizny pościelowej i ręczników,
‒przegląd i konserwację budynku, systemy ochrony przeciwpożarowej, wind,
‒Na stacjach paliw nieodpłatne wydania:
‒kanapek gotowych pakowanych,
‒żywność: gotowe posiłki, dostępne na stacjach paliw,
‒żywność: gotowe dania w słoikach (zupy, dania tzw. jednogarnkowe), słodycze, batony energetyczne, wody, napoje kolorowe i napoje energetyczne.
Wyżywienie gości z Ukrainy przebywających w hotelu realizowane jest na podstawie otrzymanego zamówienia od (...) do umowy gastronomicznej. Wyżywienie jest całodzienne i składa się z śniadania, obiadu i kolacji. Dziennie wydawane jest ok. 30 posiłków, które wstępnie przygotowywane są w kuchni stołówki głównej (...) przez zewnętrzną firmę. Przygotowane posiłki codziennie dowożone są przez kierowców stołówki do hotelu wraz z dodatkowymi produktami spożywczymi niezbędnym do realizacji usługi wyżywienia (pieczywo, masło, wędliny, świeże warzywa i owoce, napoje itp.). Pracownicy zatrudnieni do obsługi gości w hotelu odgrzewają, porcjują i „wykańczają" dowieziony catering już w hotelu.
Śniadania i kolacje w dużym stopniu przygotowywane są na miejscu w hotelu z dostarczonych produktów spożywczych. Pracownicy w hotelu (zewnętrznej firmy) przygotowują dodatkowo całą salę do konsumpcji (nakrycie stołów, bufetu śniadaniowego) oraz sprzątają salę konsumpcyjną oraz kuchnię po każdym posiłku. Na koniec miesiąca wystawiana jest faktura na (...) przez firmę świadczącą usługę zapewnienia wyżywienia w hotelu.
Stacje paliw: Były przekazywane nieodpłatnie gotowe kanapki pakowane, gotowe posiłki/dania w słoikach.
Na rzecz obywateli z Ukrainy udostępniona jest nieodpłatnie część Hotelu (...) w (...).
W hotelu zamieszkują zarówno obywatele Ukrainy, jak również pracownicy (...) mający stałe miejsce zamieszkania poza miejscem wykonywania pracy.
Są to zakupy związane z normalnym funkcjonowaniem placówki realizowane według potrzeb i nie jest możliwe przyporządkowanie tych zakupów bezpośrednio do nieodpłatnego zakwaterowania obywateli Ukrainy. Nie znany jest Państwu również termin pobytu w hotelu uchodźców. Od początku projektu wystąpiła rotacja osób z Ukrainy - część osób powróciła do kraju, a kolejna grupa przyjechała.
Nie, pokoje posiadają pełne wyposażenie zgodnie ze przydzieloną kategorią obiektu ** (dwie gwiazdki). Sytuacja zakupu może wystąpić w przypadku konieczności zastąpienia wyposażenia z uwagi na awarię.
a. Hotel: Recepcja Hotelu rejestruje gości z imienia, nazwiska, numeru paszportu.
Kanapki były w większej części przekazywane do jednostek administracji samorządowej, pod których opieką znajdował się ośrodek dla uchodźców i punkt recepcyjny na stacji kolejowej - gdzie następowało przekazanie wyżywienia; jednostki te identyfikowały uchodźców.
Stacje paliw: osoby korzystające z wyżywienia na stacjach paliw były identyfikowane (jako uchodźcy) na podstawie rejestracji samochodów, którymi się poruszali i języka którym się posługiwali.
b. Wyżywienie przekazywane nieodpłatnie obywatelom Ukrainy na stacjach paliw było dostępne dla każdego obywatela Ukrainy.
c. W hotelu była/jest prowadzona ewidencja w zakresie ilości nieodpłatnie przekazanego wyżywienia na rzecz obywateli Ukrainy. Zamówienia są składane wg potrzeb, tj. ilości osób przebywających w hotelu. Jeżeli chodzi o zakup usług, które są nieodpłatnie świadczone na rzecz obywateli, to tak jak zostało wskazane w pkt 1 powyżej, zakupy dokonywane są na potrzeby obiektu i jego mieszkańców i nie jest możliwe ich wydzielenie. Na stacjach paliw wydawane kanapki były przyjmowane na stan stacji paliw a ich wydawanie ewidencjonowane po wydaniu. Codziennie prowadzony był spis wydawanych produktów/posiłków. Nie było natomiast prowadzonej ewidencji (i nie jest) umożliwiającej ustalenie tożsamości osób, którym towary zostały nieodpłatnie wydane (dotyczy stacji paliw).
d. Hotel: nie ma ograniczeń ilościowych co do nieodpłatnego wyżywienia, świadczenia usług.
Towary/usługi zamawiane były/są zgodnie z zapotrzebowaniem (tj. ilości obywateli Ukrainy przebywających w hotelu).
Stacje paliw: Towary były zamawiane i wydawane w miarę potrzeb; w tym zgłaszanych przez jednostki administracji samorządowej. Nie było z góry ustalonej puli. Były to wyłącznie towary z krótkim okresem przydatności do spożycia. Na niektórych stacjach paliw były jednorazowe akcje wydań towarów w ilości około 80% dostępności na stanach magazynowych stacji paliw z jednoczesnym utrzymaniem ciągłości regularnej sprzedaży dla stałych klientów.
e. Kanapki gotowe pakowane, słoiki z gotowymi potrawami tj.; zupy, dania ultra fresh, kanapki pakowane, różne produkty żywnościowe i wody, napoje.
f. usługę wyżywienia w hotelu, usługę administrowania i zarządzania hotelem, która obejmuje między innymi: recepcję całodobową, obsługa konserwatorów - drobne naprawy i konserwacje, koszenie trawy, uprzątanie terenów przyległych wraz z materiałami do realizacji, pokojowe: sprzątanie pokoi, wymiana ręczników i pościeli, media: woda i odbiór ścieków, energia elektryczna, centralne ogrzewanie, telefonia i internet, usługa ochrony fizycznej: całodobowa, sprzątanie części wspólnych, pranie bielizny pościelowej i ręczników, przegląd i konserwację budynku, systemy ochrony przeciwpożarowej, wind, itd.
Pytania
1.Czy Spółce przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków związanych z działaniami CSR?
2.Czy Spółka jest/będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego w przypadku nieodpłatnego przekazania towarów w ramach działań CSR?
3.Czy Spółka jest/będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług w ramach działań CSR?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Spółki:
1.Spółce przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków związanych z działaniami CSR.
2.Spółka jest/będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego w przypadku nieodpłatnego przekazania / darowizny towarów w ramach działań CSR.
3.Spółka nie jest/nie będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług w ramach działań CSR.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy istotne znaczenie ma dokonanie właściwej wykładni pierwszego członu hipotezy art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, poprzez ustalenie, czy Wydatki poniesione na nabycie towarów i usług na cele związane z prowadzeniem przez Spółkę działalności w ramach tzw. społecznej odpowiedzialności biznesu mają związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych (wątpliwości takie nie istnieją w zakresie drugiego członu hipotezy ww. przepisu prawnego, bowiem pozostaje bezsporne, że Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT, tym samym spełnia wymagania określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług).
Przechodząc dalej należy uznać, że przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, z której m.in. wynika, że podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi - z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza, więc możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu. Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest, więc istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Pomiędzy stronami pozostaje bezsporne, że realizacja podstawowej zasady konstrukcyjnej podatku VAT, tj. zasady neutralności podatku VAT, uprawnia do twierdzenia, że związek, o którym mowa wyżej może mieć charakter bezpośredni lub pośredni, aby jednak można było wskazać, iż określone wydatki mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. przez ich odsprzedaż, lecz przez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa, jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.
Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej z 25 marca 2020 r., 0114-KDIP4-1.4012.33.2020.1.RMA, w której zostało wskazane, że „Z powołanych powyżej przepisów wynika, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przepisy ustawy o VAT nie precyzują jednak, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni".
Bez wątpienia transakcje opodatkowane muszą pozostawać w związku z działalnością gospodarczą podatnika, ale organy mają obowiązek brać pod uwagę specyfikę działalności gospodarczej, jak również zmieniające się warunki prowadzenia działalności gospodarczej, jej promowania i reklamowania. Mając powyższe na uwadze, w celu określenia prawa do odliczenia podatku naliczonego, konieczne jest ustalenie czy występuje bezpośredni lub pośredni związek poniesionych/ponoszonych Wydatków na program CSR z działalnością opodatkowaną.
Analiza ta nie jest możliwa do wykonania w oderwaniu od definicji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), w ramach której Wnioskodawca prowadzi akcje prospołeczne w sferze społecznej odpowiedzialności biznesu (tzw. CSR). Pod pojęciem tym należy rozumieć koncepcję, dzięki której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełnienia wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie i relacje z otoczeniem firmy, czyli dobrowolne zaangażowanie. Społeczna odpowiedzialność jest procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa zarządzają swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w działalności gospodarczej.
W Państwa ocenie, realizowane przez Spółkę działania, wpisują się w definicję społecznej odpowiedzialności biznesu. Istotny w tym zakresie jest aspekt zaangażowania Spółki, jako podmiotu, społecznie odpowiedzialnego w sprawy społeczności oraz sąsiadującego otoczenia zewnętrznego.
Ponadto, jak zostało wskazane w opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, działania Spółki umożliwią utrzymanie wysokiej pozycji Spółki na rynku, pozyskanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar biznesu Spółki, jednocześnie niniejsze działania pozwolą na dalszy, intensywny jej rozwój.
W konsekwencji, realizowana przez Spółkę polityka CSR niewątpliwie wpływa na poprawę dialogu ze społecznością, co przekłada się na budowę pozytywnych i trwałych relacji zarówno z partnerami społecznymi jak i biznesowymi, co z kolei wpływa na wzrost konkurencyjności firmy na rynku globalnym i pośrednio wpływa na prowadzoną działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.
Należy wskazać, że implikacjami działań z obszarów CSR, mającymi przełożenia na działalność prowadzoną przez przedsiębiorstwo, są w szczególności:
1.wzrost zaufania do Spółki, w tym w zakresie dbałości o sprawy społeczne i ekologiczne,
2.poprawa relacji z interesariuszami, akceptacja ze strony władz lokalnych, społeczności lokalnych, liderów opinii publicznej, pozyskiwanie partnerów i klientów, którzy przywiązują wagę do działań CSR oraz wzmocnienie ich lojalności,
3.długofalowy wzrost sprzedaży/zysków,
4.ograniczenie sytuacji kryzysowych np. związanych z pozwami do sądu, karami za zanieczyszczanie środowiska, podejmowaniem zbytniego ryzyka,
5.wzrost konkurencyjności firmy dzięki uruchomieniu różnych zasobów wykorzystywanych w projektach CSR,
6.podniesienie motywacji pracowników oraz ich identyfikacji z wartościami Spółki,
7.zwiększenie atrakcyjności Spółki jako potencjalnego pracodawcy,
8.możliwość bezpośredniego wykorzystania informacji o działaniach CSR w ramach akcji reklamowych.
Wskazane powyżej korzyści z ponoszonych wydatków na działalność CSR mają, zatem na celu zwiększenie przychodów ze sprzedaży opodatkowanej VAT. Wydatki ponoszone na programy CSR, jako ogólny koszt funkcjonowania Spółki przekładają się na wyniki prowadzonej przez Spółkę działalności opodatkowanej podatkiem VAT. W przypadku braku ponoszenia wydatków opisanych w stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym. Spółka nie byłaby w stanie realizować działalności opodatkowanej na dotychczasowym poziomie. Przykładowo, negatywny odbiór Spółki w środowisku lokalnym mógłby prowadzić do pojawienia się negatywnych ruchów społecznych (np. protestów), co uniemożliwiłoby lub w znaczący sposób zaburzyło prowadzenie działalności opodatkowanej.
Działalność CSR Spółki można również uznać za formę działalności marketingowej (reklamowej), która bez wątpienia jest związana z czynnościami opodatkowanymi realizowanymi przez Spółkę. W tym miejscu należy podkreślić, że działalność marketingowa nie musi być realizowana poprzez tradycyjne formy reklamy. Uwzględniając współczesne realia prowadzenia działalności gospodarczej, w tym w szczególności konieczność funkcjonowania w określonym otoczeniu ekonomicznym, jego odpowiednie kształtowanie może być formą działań marketingowych. W rozwiniętych krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej praktyki CSR są powszechnie przyjętą metodą reklamy i promocji podmiotów gospodarczych, działających zwłaszcza w takich szczególnych branżach, w których typowa reklama (telewizyjna, radiowa, internetowa) nie ma zastosowania albo jej zastosowanie nie przynosi spodziewanych efektów. Taka argumentacja znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2013 r., sygn. I FSK 1606/12, zgodnie z którym usługi związane z wydatkami poniesionymi w ramach ogólnej strategii firmy działającej z zgodzie z doktryną społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) stanowią wydatki marketingowe. Co za tym idzie, w związku z tym, że co do zasady działania marketingowe przekładają się bezpośrednio na wizerunek firmy, pośrednio wpływają, więc na generowanie obrotu.
Potwierdzenie powyższego można znaleźć również w interpretacjach prawa podatkowego, przykładowo w:
‒interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 stycznia 2021 r., znak: 0114-KDIP4-2.4012.439.2020.3.MMA, w której zostało wskazane: „(…) w przedmiotowej sprawie zostanie spełniony warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących wydatki związane z realizacją Projektu (czyli wykonaniem oraz przekazaniem Nakładów). Ponadto, jak wskazano we wniosku, Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług”;
‒w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 października 2018 r., ITPP1/4512-897/15/18-S/NK, w której organ odstąpił od uzasadnienia i w pełni podzielił stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym: „(...) towary i usługi nabyte w ramach działań CSR bezsprzecznie mają/będę miały przynajmniej pośredni związek z jej działalnością opodatkowaną poprzez wpływ na jej ogólne funkcjonowanie i tym samym bez wątpienia wydatki te związane są/będą z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego VAT. Co więcej, działania wykonywane w ramach szeroko rozumianego CSR niewątpliwie miały/mają wpływ na motywację pracowników, od których pośrednio zależy zysk przedsiębiorstwa, bowiem w wyniku przyjętej przez Wnioskodawcę polityki pracownicy w pełni mogli/mogą akceptować działalność swojego pracodawcy. Tym samym, należy stwierdzić, że Spółce przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami przeznaczonymi na realizację działań CSR”;
‒interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 stycznia 2020 r., znak: IPPP1/4512-247/15-2/AS, w której organ podatkowy wskazał, że: „W konsekwencji należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wydatki ponoszone w ramach programu CSR stanowią ogólny koszt funkcjonowania Spółki i przekładają się na wyniki prowadzonej przez Spółkę działalności opodatkowanej podatkiem VAT. W konsekwencji Spółka ma prawo pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z programem CSR”.
Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka stwierdza, że towary i usługi nabyte w ramach działań CSR bezsprzecznie mają/będę miały przynajmniej pośredni związek z jej działalnością opodatkowaną poprzez wpływ na jej ogólne funkcjonowanie, i tym samym bez wątpienia wydatki te związane są/będą z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego VAT.
Tym samym, należy stwierdzić, że Spółce przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z Wydatkami przeznaczonymi na realizację działań CSR.
Ad 2.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają: 1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2. (...).
W myśl art. 7 ust. 2 ww. przywołanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: 1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 2. wszelkie inne darowizny -jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika (art. 7 ust. 3 ustawy o VAT).
Natomiast w myśl ust. 4 powyżej przywołanego artykułu 7, przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary: 1. łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
W Państwa ocenie, powołując się na treść wyżej wskazanego art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 2- 4 ustawy o VAT stwierdza, że przekazywane towary ramach działań CSR bez wątpienia związane są/będą z prowadzoną działalnością gospodarczą.
W konsekwencji, biorąc pod uwagę, iż zgodnie z przedstawioną argumentacją w uzasadnieniu do odpowiedzi na pytanie nr 1, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami ponoszonymi w ramach CSR, jeżeli towary przekazywane przez Spółkę nie spełniają/nie będą spełniały przesłanek określonych w art. 7 ust. 3 i 4 ustawy o VAT dla uznania ich za prezent o małej wartości lub próbkę, wówczas Spółka jest/będzie zobowiązana to rozliczenia podatku należnego z tytułu ich nieodpłatnego przekazania. W przeciwnym wypadku, takiego obowiązku Spółka nie będzie miała.
Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 listopada 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.645.2020.2.AK.
1. W zakresie nieodpłatnego przekazania prezentów małej wartości (obecnie poniżej 20 zł) organ podatkowy wskazał, że: „(...) nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz odbiorców/potencjalnych odbiorców testerów w postaci próbek produktów nie stanowi/nie będzie stanowiło dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 3 w zw. z art. 7 ust. 7 ustawy, a tym samym Spółka nie jest/nie będzie zobowiązana do naliczenia należnego podatku od towarów i usług w momencie nieodpłatnego przekazania ww. testerów.”
2. W zakresie nieodpłatnego przekazania towarów o wartości wyższej niż (obecnie) 20 zł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż .,(...) dokonywane przez Spółkę przekazanie towarów własnych osobom aktywnym w mediach (influenserzy) w ramach realizowanych przez Spółkę działań promocyjno-marketingowych, w zamian za usługę (...) promocyjno-reklamową, stanowi/będzie stanowić czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, wypełniając definicję dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, a tym samym Spółka jest/będzie zobowiązana do naliczenia należnego podatku od towarów i usług w momencie przekazania ww. towarów. ”
Ad 3.
Państwa zdaniem na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Tym samym, aby podatnik był zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług nie mogą być one związane z działalnością gospodarczą podatnika. Z kolei dokonując wykładni a contrario wskazanego wyżej przepisu należy wnioskować, iż nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej nie będzie uznane na gruncie ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług, i konsekwencji nie będzie podlegało podatkowaniu VAT.
Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w ramach działań CSR Spółka może nieodpłatnie wyświadczyć usługi. Jednakże usługi te każdorazowo są/będą świadczone w ramach prowadzonych działań CSR, które bez wątpienia związane są, przynajmniej pośrednio, z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Tym samym Państwa zdaniem uznać należy, iż nieodpłatne świadczenie usług przez Spółkę w ramach działań CSR jest/będzie świadczone do celów prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, a co za tym idzie, świadczenie omawianych usług nie może zostać uznane za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT (vide: interpretacja indywidualna z 1 kwietnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.439.2020.3.MM A).
Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki nie jest/nie będzie ona zobowiązana do rozliczenia podatku należnego z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług w ramach działań CSR.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT.
Zgodnie z ww. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT,
w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,
kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ww. ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ww. ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczające jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.
Powyższe regulacje oznaczają, że aby stwierdzić, czy podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy zbadać wyłącznie związek ponoszonych wydatków z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni. Podatnik musi jednak wykazać związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE, m.in. wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG v. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA v. Directeur region al des impots du Nord-Pas-de-Calats).
TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.
Podobny pogląd wyraził Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank. Trybunał nie miał w tej sprawie wątpliwości, że art. 2 Pierwszej Dyrektywy i art. 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika podatku VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa, było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał wyjaśnił, że w przypadku gdy podatnik dokonuje transakcji w odniesieniu do których podatek VAT podlega odliczeniu oraz transakcji nie dających podstaw do odliczenia podatku naliczonego, podatnik może dokonać odliczenia podatku VAT naliczonego od towarów i usług przez niego nabytych w przypadku, gdy towary te pozostają w bezpośrednim związku z transakcjami sprzedaży podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.
W tym miejscu warto przywołać orzeczenie TSUE z 8 lutego 2007 r. C-435/05 w sprawie Investrand BV przeciwko Staatssecretaris van Financiën, jako wyraz ugruntowanej linii orzeczniczej w TSUE w zakresie przyznawania prawa do odliczenia podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku.
Należy jednak zauważyć, że w wyroku tym (pkt 23) w pierwszej kolejności TSUE wskazał, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem, aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku, a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 24; w sprawie Abbey National, pkt 26; oraz wyrok z 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03 Fini H, Zb.Orz. str. I 1599, pkt 26). Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, iż wydatki poczynione celem ich nabycia stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia (zob. ww. wyroki: w sprawie Midland Bank, pkt 30, w sprawie Abbey National, pkt 28, jak i wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Rec. str. I 6663, pkt 31).
Następnie w pkt 24 wyroku TSUE wskazał, że prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (zob. w szczególności ww. wyroki w sprawach Midland Bank, pkt 23 i 31 oraz Kretztechnik, pkt 36).
Ostatecznie jednak TSUE doszedł w tej sprawie do konkluzji, że artykuł 17 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że koszty usług doradczych, z których podatnik skorzystał w celu ustalenia kwoty wierzytelności stanowiącej część majątku jego przedsiębiorstwa i związanej ze sprzedażą akcji dokonaną w okresie, w którym nie był on jeszcze podatnikiem podatku VAT, z braku dowodów na to, że wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika, nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.
Z wyroku tego wynika, że aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związek pomiędzy zakupami, a działalnością gospodarczą co do zasady powinien być bezpośredni, może być również pośredni jednak tylko gdy zakupy związane są z działalnością gospodarczą („wyłączną przyczyną tych usług jest działalność gospodarcza w rozumieniu tej dyrektywy wykonywana przez podatnika”). W przeciwnym wypadku koszty pośrednie nie wykazują bezpośredniego i ścisłego związku z tą działalnością, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczenia podatku VAT, który je obciąża.
Zatem z powyższego orzeczenia C-435/05 należy wysnuć wniosek, że nie w każdym przypadku związek pośredni zakupów uprawnia do odliczenia podatku naliczonego. Niezbędnym bowiem warunkiem odliczenia podatku naliczonego w przypadku związku pośredniego z działalnością opodatkowaną jest cenotwórczy charakter poczynionych wydatków, a więc ich wpływ na ceny oferowanych towarów czy usług.
W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności zarówno opodatkowane, zwolnione oraz niepodlegające opodatkowaniu. Natomiast jeżeli chodzi wyłącznie o czynności, które dotyczą nieodpłatnego świadczenia usług/przekazania towarów w ramach niniejszego wniosku związanego z CSR, to są to czynności opodatkowane oraz zwolnione od podatku od towarów i usług. Podstawowym zakresem działalności Spółki jest (...). W ramach prowadzonej działalności, Spółka angażuje się w programy z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu, której celem jest budowanie pozytywnych i trwałych relacji zarówno z partnerami społecznymi, jak i biznesowymi. W związku z sytuacją spowodowaną wojną na Ukrainie, Spółka w ramach solidarności z narodem ukraińskim zadeklarowała chęć udzielenia pomocy uchodźcom z terenów ogarniętych wojną w formie nieodpłatnego zapewnienia wyżywienia (w udostępnionych budynkach jak również poprzez nieodpłatne wydania na stacjach paliw) oraz usługi zakwaterowania, w tym ponoszenia kosztów związanych z wyposażeniem pokoi w środki czystości, zużycie wody, zużycie energii, serwis sprzątający, usługi prania, całodobową ochronę obiektów, naprawy i konserwacje oraz inne opłaty związane bezpośrednio z lokalami. Planowane działanie wpisuje się w inicjatywy podejmowane przez Spółkę w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. Działania CSR mają przede wszystkim za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, jako podmiotu uwzględniającego interesy społeczne. Umożliwi to utrzymanie pozycji Spółki na rynku, pozyskiwanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar biznesu Spółki i pozwoli na dalszy, intensywny jej rozwój. Planowane działanie poprzez nieodpłatne zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania obywatelom Ukrainy wpisuje się w inicjatywy podejmowane przez Spółkę w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Działania CSR mają przede wszystkim za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, jako podmiotu uwzględniającego interesy społeczne, które umożliwią utrzymanie pozycji Spółki na rynku, pozyskiwanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar. Działania CSR nie mają wpływu na cenę produktów oferowanych przez Spółkę - w większości produktów ich cena uzależniona jest od czynników zewnętrznych. Korzyścią z ponoszonych wydatków na działalność CSR jest w szczególności kwestia marketingowa i zwiększenie przychodów ze sprzedaży opodatkowanej VAT, tj. sprzedaż większej ilości produktów. Wskazaliście Państwo, że przy dokonywaniu zakupów Spółka nie dokonuje ich wydzielenia. W hotelu oprócz obywateli Ukrainy zamieszkują także pracownicy (...) mający miejsce zamieszkania poza siedzibą Spółki i wykonujący pracę w (...). Dodatkowo w obiekcie przebywają pracownicy obsługi budynku: kierownik hotelu, recepcja całodobowa, ochrona całodobowa, konserwatorzy, pokojowe, inne osoby do obsługi. Zakupy dokonywane są na potrzeby obiektu i jego mieszkańców. Inne opłaty, które są bezpośrednio związane z lokalami to m.in. opłaty za telefon, internet, opłaty za C.O., recepcję, koszenie trawy). Wyżywienie gości z Ukrainy przebywających w hotelu realizowane jest na podstawie otrzymanego zamówienia od (...) do umowy gastronomicznej. Wyżywienie jest całodzienne i składa się z śniadania, obiadu i kolacji. Dziennie wydawane jest ok. 30 posiłków, które wstępnie przygotowywane są w kuchni stołówki głównej (...) przez zewnętrzną firmę. Na koniec miesiąca wystawiana jest faktura na (...) przez firmę świadczącą usługę zapewnienia wyżywienia w hotelu. Ponadto wskazaliście Państwo, że zakupy związane z usługami zakwaterowania są zakupami związanymi z normalnym funkcjonowaniem placówki realizowane według potrzeb i nie jest możliwe przyporządkowanie tych zakupów bezpośrednio do nieodpłatnego zakwaterowania obywateli Ukrainy.
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą tego czy Spółce przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków związanych z działaniami CSR.
W tym miejscu należy wyjaśnić, że CSR (Corporate Social Responsibility), czyli społeczna odpowiedzialność biznesu (przedsiębiorstw) to koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy.
Najpowszechniejsza definicja tego pojęcia została określona w 2010 r. przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną (ang. International Organization for Standarization, ISO). Według Normy PN-ISO 26000 („Guidance on social responsibility”) społeczna odpowiedzialność biznesu to „odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko, zapewniana przez przejrzyste i etyczne postępowanie, które przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, zdrowia i dobrobytu społeczeństwa, bierze pod uwagę oczekiwania inwestorów, jest zgodne z obowiązującym prawem, spójne z międzynarodowymi normami zachowania, zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach”.
Norma PN-ISO 26000 jest przeznaczona dla wszystkich organizacji: biznesowych, administracji rządowej i samorządowej oraz trzeciego sektora. Norma ta nie podlega certyfikacji, jest zbiorem praktyk i standardów dających możliwość dobrowolnego ich stosowania przez organizację. Każda organizacja może posługiwać się tą normą, jeżeli postępuje zgodnie z jej zasadami. Można wybrać te obszary, które dotyczą konkretnej organizacji i dostosować się do nich.
Chociaż pojęcie CSR, jako pewnego rodzaju jednolita struktura funkcjonuje (jest realizowane) w działalności biznesowej oraz jest dostrzegane na poziomie publicznym (zdefiniowanie pojęcia CSR przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną w normie ISO 26000 z 2010 r.) to jednak wypada podkreślić, że nie jest ono znane jako takie przepisom o podatku od towarów i usług. Nie zostało ono w niej wymienione wprost, brak jest także innej konstrukcji prawnej, która pozwalałaby uznać tego rodzaju wydatki całościowo. To zaś prowadzi do wniosku, że nie jest możliwe, dokonywanie oceny wszystkich zagregowanych w strukturze CSR wydatków tak jakby był to jeden wydatek. Jakkolwiek podejmowanie przez podatnika działań w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu jest z pewnością pożądane chociażby ze względu na uwzględniany przez firmę interes społeczny, nie oznacza to jednak, że we wszystkich tego typu inwestycjach przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR, gdyż jest to uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku. Regulacja odliczenia podatku naliczonego związana jest wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W odniesieniu do Państwa wątpliwości należy więc w stosunku do Wydatków opisanych we wniosku przeanalizować, czy istnieje pomiędzy tymi Wydatkami, a opodatkowaną działalnością gospodarczą Spółki polegającą przede wszystkim na (...) oraz sprzedaży produktów Spółki bezpośredni lub pośredni (tj. wpływający na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości poprzez ich cenotwórczy charakter) związek uprawniający podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Nie wszystkie bowiem wydatki ponoszone w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu zdefiniowanej jako koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem polegająca na świadomym, zrównoważonym działaniu zorientowanym nie tylko na zysk finansowy i aspekty ekonomiczne, ale także uwzględniającym potrzeby i wymagania szeroko pojętych interesów społecznych czy ekologicznych w otoczeniu firmy uprawniają podatnika do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to jest bowiem uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku, a w szczególności charakteru poniesionego wydatku i profilu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.
Jak wskazał NSA w wyroku z 23 marca 2017 r. sygn. akt I FSK 1458/15:
Podejmowanie przez Spółkę działań w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu jest z pewnością pożądane chociażby ze względu na uwzględniany przez firmę interes społeczny. Nie oznacza to jednak, że we wszystkich tego typu inwestycjach przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR. Jest to uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku.
W każdej zatem konkretnej sytuacji należy rozważyć czy podejmowane przez przedsiębiorcę czynności w ramach CSR mają związek z działalnością opodatkowaną i wpływ na powstanie obrotu.
Wskazaliście Państwo, że planowane działania poprzez nieodpłatne zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania obywatelom Ukrainy mają przede wszystkim za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, jako podmiotu uwzględniającego interesy społeczne, które umożliwią utrzymanie pozycji Spółki na rynku, pozyskiwanie nowych klientów, dostrzegających prospołeczny wymiar. Państwa zdaniem implikacjami działań z obszarów CSR, mającymi przełożenie na działalność prowadzoną przez przedsiębiorstwo, są w szczególności: wzrost zaufania do Spółki, w tym w zakresie dbałości o sprawy społeczne i ekologiczne, poprawa relacji z interesariuszami, akceptacja ze strony władz lokalnych, społeczności lokalnych, liderów opinii publicznej, pozyskiwanie partnerów i klientów, którzy przywiązują wagę do działań CSR oraz wzmocnienie ich lojalności, długofalowy wzrost sprzedaży/zysków, ograniczenie sytuacji kryzysowych np. związanych z pozwami do sądu, karami za zanieczyszczanie środowiska, podejmowaniem zbytniego ryzyka, wzrost konkurencyjności firmy dzięki uruchomieniu różnych zasobów wykorzystywanych w projektach CSR, podniesienie motywacji pracowników oraz ich identyfikacji z wartościami Spółki, zwiększenie atrakcyjności Spółki jako potencjalnego pracodawcy, możliwość bezpośredniego wykorzystania informacji o działaniach CSR w ramach akcji reklamowych, sytuacje nadzwyczajne, które stanowią deklaracje otwartości na otaczający nas świat, wrażliwość na potrzeby ludzi oraz chęci niesienia pomocy, m.in. uchodźcom z Ukrainy (polityka dobroczynności - wewnętrzne zarządzenie Spółki).
Argumentujecie, że planowane działanie poprzez nieodpłatne zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania obywatelom Ukrainy wpisują się w podejmowane inicjatywy CSR.
W opisie sprawy nie wykazano jednak, w jaki sposób nieodpłatne zapewnienie wyżywienia i zakwaterowania obywatelom Ukrainy przekłada się na wzrost zaufania do Spółki w zakresie dbałości o sprawy ekologiczne, poprawę relacji z interesariuszami czy akceptację władz i społeczności lokalnych, a także ograniczenie sytuacji kryzysowych np. związanych z pozwami do sądu, karami za zanieczyszczenie środowiska. Pomoc obywatelom Ukrainy pozostaje bez związku przyczynowo-skutkowego z relacjami z władzami lokalnymi, ewentualnie prowadzonymi konfliktami, sporami, czy też zaangażowaniem Spółki w sprawy ekologiczne, a przez to z czynnościami opodatkowanymi Spółki.
Jak wskazaliście Państwo w opisie sprawy, działania CSR mają za zadanie budowanie pozytywnego wizerunku Spółki, które umożliwią utrzymanie pozycji na rynku, pozyskanie nowych klientów, wzmocnienie lojalności obecnych partnerów, wzrost zaufania do Spółki w zakresie dbałości o sprawy społeczne, wzrost konkurencyjności spółki, podniesienie motywacji pracowników, zwiększenie atrakcyjności Spółki jako pracodawcy. W odniesieniu do ww. oczekiwanych rezultatów podejmowanych działań podkreślić należy, że powiązanie pomocy obywatelom Ukrainy z uzyskaniem powyższych oczekiwań w kontekście związku z czynnościami opodatkowanymi jest zbyt daleko idące i nie wskazuje na cenotwórczy charakter wydatków. Jak Państwo wskazaliście podstawowym zakresem działalności jest (...) oraz sprzedaż hurtowa produktów Spółki, zatem kategoria odbiorców sprzedaży opodatkowanej Spółki jest ograniczona do odbiorców hurtowych, wyspecjalizowanych podmiotów gospodarczych. Opis sprawy nie wskazuje aby podejmowane działania miały wpływ na wzrost konkurencyjności Spółki i na zwiększenie sprzedaży jej produktów. Spółka również nie wskazała w jaki sposób działania dotyczące nieodpłatnego wyżywienia i zakwaterowania obywateli Ukrainy wpłyną na dokonywaną detaliczną sprzedaż produktów Spółki w sieci stacji paliw, z opisu nie wynika aby sprzedaż detaliczna dokonywana była np. wyłącznie do lokalnej społeczności. Nie wykazano zatem racjonalnego związku przyczynowo-skutkowego jak również brak jest cenotwórczego charakteru między wydatkami a działalnością opodatkowaną. Poniesione wydatki nie mają związku z profilem prowadzonej działalności Państwa Spółki działającej na rynku paliwowym.
Spółka podnosi możliwość wykorzystania informacji o podjętych działaniach w ramach akcji reklamowych. Należy podkreślić, że co do zasady działania marketingowe, reklamowe przekładają się bezpośrednio na wizerunek firmy jako firmy dbającej o sprawy społeczne i mogą pośrednio wpływać na zwiększenie prowadzonej działalności opodatkowanej podatnika. Zauważyć wypada, że w orzecznictwie NSA (por. m.in. wyroki z 13 listopada 2013 r., sygn. akt I FSK 1606/12, z 13 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 1420/16 oraz z 26 września 2018 r, sygn. akt II FSK 2500/16) wyjaśniono, że wydatki na nabycie towarów i usług, poniesione w związku z realizacją społecznej odpowiedzialności biznesu mogą być kwalifikowane jako wydatki o charakterze marketingowym i mogą mieć związek z prowadzoną przez podatnika działalnością opodatkowaną. Jest to - jak podkreślono - koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem, polegająca na świadomym, zrównoważonym działaniu zorientowanym nie tylko na zysk finansowy i aspekty ekonomiczne, ale także uwzględniającym potrzeby i wymagania szeroko pojętych interesów społecznych i ekologicznych w otoczeniu firmy.
Odnosząc się do Państwa argumentacji związanej ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR) należy wskazać, iż każda sprawa, w której przedsiębiorca pyta o rozliczenia w podatku VAT powołując się na społeczną odpowiedzialność biznesu jest traktowana indywidualnie.
W przedmiotowej sprawie Spółka nie wykazała racjonalnego związku przyczynowo-skutkowego między wszystkimi wydatkami (w ujęciu ogólnym) poniesionymi na opisaną w zagadnieniu pomoc obywatelom Ukrainy (jako działania marketingowe Spółki) a osiąganym przez Spółkę obrotem. Opis sprawy nie wskazuje, aby podejmowane działania miały wpływ na wzrost konkurencyjności Spółki i na zwiększenie sprzedaży jej produktów.
Jednocześnie Spółka wskazała na brak cenotwórczego charakteru między tak ujętymi wydatkami a działalnością opodatkowaną Spółki w postaci (...) oraz sprzedaży produktów Spółki.
Ponadto z całokształtu opisanych przez Wnioskodawcę okoliczności nie wynika, aby podjęte działania mogły zostać uznane za służące celom promocji i reklamy własnej marki i produktów, co mogłoby wpływać na większą rozpoznawalność Spółki i jej produktów przez klientów, a w dłuższej perspektywie przekładać się na wielkość uzyskiwanych przez Spółkę przychodów. W szczególności z opisu sprawy, który był dwukrotnie uzupełniany, nie wynika, aby Wnioskodawca prowadził jakąkolwiek akcję nagłaśniającą i promującą podejmowane przez Spółkę działania pomocowe na rzecz obywateli Ukrainy (np. widoczne informacje o działaniach pomocowych umieszczane na stacjach paliw, informacje w mediach, reklamy czy też inne działania o charakterze marketingowym).
Dodatkowo należy wyjaśnić, iż w ujęciu zewnętrznym CSR koncentruje swoją uwagę głównie na społeczności lokalnej. Z treści wniosku nie wynika, w jaki sposób (i czy w ogóle) opisane wydatki mają takie przełożenie.
Organ interpretacyjny nie „odbiera” Wnioskodawcy prawa do działalności dobroczynnej w opisanym zakresie, jednakże sam fakt, że Spółka chce wspierać obywateli Ukrainy w związku z zaistniałym konfliktem zbrojnym i to żeby postrzegano Spółkę jako dobry, świadomy i odpowiedzialny podmiot, nie jest wystarczającym warunkiem aby uznać, że w każdym przypadku istnieje chociażby pośredni związek takich działań z działalnością gospodarczą Spółki.
W związku z tym należy ocenić każdy odrębnie każdy rodzaj wydatku pod kątem jego związku z działalnością opodatkowaną Spółki co pozwoli na ustalenie w jaki sposób podatnik powinien rozliczyć dane czynności w podatku od towarów i usług.
Jak wynika ze złożonego wniosku oraz jego uzupełnienia Spółka nabywa a następnie nieodpłatnie świadczy/ła przekazuje/ła następujące usługi/towary:
‒usługę administrowania i zarządzania hotelem, która obejmuje/owała między innymi: recepcję całodobową, obsługa konserwatorów - drobne naprawy i konserwacje, koszenie trawy, uprzątanie terenów przyległych wraz z materiałami do realizacji, pokojowe: sprzątanie pokoi, wymiana ręczników i pościeli.
‒media: woda i odbiór ścieków, energia elektryczna, centralne ogrzewanie, telefonia i internet,
‒usługę ochrony fizycznej: całodobowa,
‒sprzątanie części wspólnych,
‒pranie bielizny pościelowej i ręczników,
‒przegląd i konserwację budynku, systemy ochrony przeciwpożarowej, wind,
Na stacjach paliw nieodpłatne wydania:
‒kanapek gotowych pakowanych,
‒żywność: gotowe posiłki, dostępne na stacjach paliw,
‒żywność: gotowe dania w słoikach (zupy, dania tzw. jednogarnkowe), słodycze, batony energetyczne, wody, napoje kolorowe i napoje energetyczne.
W związku z nabyciem ww. towarów i usług nie dokonujecie Państwo ich wydzielenia i przyporządkowania do czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu.
W odniesieniu do usług związanych z nieodpłatnym zakwaterowaniem wskazaliście Państwo, że w hotelu oprócz obywateli Ukrainy zamieszkują także pracownicy (...) mający miejsce zamieszkania poza siedzibą Spółki i wykonujący pracę w (...). Dodatkowo w obiekcie przebywają pracownicy obsługi budynku: kierownik hotelu, recepcja całodobowa, ochrona całodobowa, konserwatorzy, pokojowe, inne osoby do obsługi. Zakupy dokonywane są na potrzeby obiektu i jego mieszkańców. Inne opłaty, które są bezpośrednio związane z lokalami to m.in. opłaty za telefon, internet, opłaty za C.O., recepcję, koszenie trawy. Zatem stwierdzić należy, że ww. wydatki związane są z ogólnym funkcjonowaniem hotelu, który stanowi składnik Państwa przedsiębiorstwa i służy wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
W związku z powyższym należy uznać, że w momencie ponoszenia wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem hotelu, tj. usługą administrowania i zarządzania hotelem, która obejmuje/owała między innymi: recepcję całodobową, obsługą konserwatorów - drobne naprawy i konserwacje, koszenie trawy, uprzątanie terenów przyległych wraz z materiałami do realizacji, pokojowe: sprzątanie pokoi, wymiana ręczników i pościeli, mediami: woda i odbiór ścieków, energia elektryczna, centralne ogrzewanie, telefonia i internet, usługą ochrony fizycznej, sprzątaniem części wspólnych, praniem bielizny pościelowej i ręczników, przeglądem i konserwacją budynku, systemem ochrony przeciwpożarowej, wind - przysługuje/ będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż ponoszone wydatki mają/będą dokonane w związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Co istotne są to wydatki związane z normalnym funkcjonowaniem placówki realizowane niezależnie od udostępnienia części hotelu na rzecz uchodźców.
W odniesieniu natomiast do wydatków związanych z nieodpłatnym wyżywieniem uchodźców wskazaliście Państwo, że na stacjach paliw dokonujecie nieodpłatnego wydawania: kanapek gotowych pakowanych, żywności: gotowych posiłków dostępnych na stacjach paliw, gotowych dań w słoikach (zupy, dania tzw. jednogarnkowe), słodyczy, batonów energetycznych, wody, napojów kolorowych i napojów energetycznych. Przedstawiliście Państwo dwie sytuacje: kiedy dostawy były zamawiane specjalnie w celu przekazania ich uchodźcom oraz kiedy dostawy były przekazywane ze stanów stacji.
Odnosząc się do sytuacji, w której nabywacie/będziecie nabywać Państwo towary wyłącznie w celu nieodpłatnego wydania uchodźcom na stacjach paliw nie można mówić w tym przypadku o związku przyczynowo-skutkowym pomiędzy dokonywanymi zakupami a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, ponieważ już w momencie nabycia towary te były przeznaczone do nieodpłatnego przekazania uchodźcom. Zatem w tym przypadku nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż ponoszone wydatki nie mają/nie będą miały związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną.
Natomiast w odniesieniu do sytuacji w której towary są/będą nieodpłatnie przekazywane ze stanów stacji, w szczególności towarów z krótkim okresem przydatności do spożycia. Ponadto na niektórych stacjach paliw były organizowane jednorazowe akcje wydań towarów w ilości około 80% dostępności na stanach magazynowych stacji paliw z jednoczesnym utrzymaniem ciągłości regularnej sprzedaży dla stałych klientów.
W tym przypadku należy uznać, że towary te zostały nabyte z zamiarem wykorzystania w prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT, tj. do ich odsprzedaży na rzecz klientów Spółki. Tym samym w stosunku do towarów przekazywanych ze stanów magazynowych stacji paliw przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż ponoszone wydatki mają/będą miały związek z prowadzoną działalnością opodatkowaną polegającą na sprzedaży tych produktów klientom.
Ponadto wskazaliście Państwo, że wyżywienie gości z Ukrainy przebywających w hotelu realizowane jest na podstawie otrzymanego zamówienia od (...) do umowy gastronomicznej. Wyżywienie jest całodzienne i składa się ze śniadania, obiadu i kolacji. Dziennie wydawane jest ok. 30 posiłków, które wstępnie przygotowywane są w kuchni stołówki głównej (...) przez zewnętrzną firmę. Przygotowane posiłki codziennie dowożone są przez kierowców stołówki do hotelu wraz z dodatkowymi produktami spożywczymi niezbędnymi do realizacji usługi wyżywienia (pieczywo, masło, wędliny, świeże warzywa i owoce, napoje itp.). Pracownicy zatrudnieni do obsługi gości w hotelu odgrzewają, porcjują i „wykańczają" dowieziony catering już w hotelu. Śniadania i kolacje w dużym stopniu przygotowywane są na miejscu w hotelu z dostarczonych produktów spożywczych. Pracownicy w hotelu (zewnętrznej firmy) przygotowują dodatkowo całą salę do konsumpcji (nakrycie stołów, bufetu śniadaniowego) oraz sprzątają salę konsumpcyjną oraz kuchnię po każdym posiłku. Na koniec miesiąca wystawiana jest faktura na (...) przez firmę świadczącą usługę zapewnienia wyżywienia w hotelu.
Zatem skoro usługa zapewnienia wyżywienia jest/będzie nabywana wyłącznie w celu zapewnienia wyżywienia uchodźcom, to nie można jej powiązać z prowadzoną przez Państwa działalnością opodatkowaną. Tym samym w związku z nabyciem usługi wyżywienia w hotelu nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego gdyż ponoszone wydatki nie mają/nie będą miały związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną.
Ponadto Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy Spółka jest/będzie zobowiązana do opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów i nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz obywateli Ukrainy opisanych we wniosku.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy,
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy,
przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,
przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy,
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.
Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.
Według art. 7 ust. 2 ustawy,
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Art. 7 ust. 3 ustawy stanowi, że:
przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy,
przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2) których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
W związku z powyższym, dla uznania nieodpłatnej dostawy towarów za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki:
‒podatnik przekazuje lub zużywa nieodpłatnie towary (inne niż prezenty o małej wartości i próbki) należące do jego przedsiębiorstwa oraz
‒podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie nr 1 wniosku nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od Wydatków związanych z nabyciem towarów, które przeznaczone będą tylko i wyłącznie na potrzeby wydań towarów na stacjach paliw dla uchodźców. Natomist przysługuje/ będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od Wydatków związanych z nabyciem towarów, które stanowią/stanowiły stany magazynowe stacji paliw.
W konsekwencji nieodpłatne przekazanie towarów, w stosunku do których przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego będzie stanowiło odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy.
Natomiast nieodpłatne przekazanie towarów, w stosunku do których nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, w myśl art. 7 ust. 2 ustawy nie stanowi dostawy towarów, wobec czego nie podlega/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy,
za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 ustawy.
Dla stwierdzenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.
Aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Konsekwentnie opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów. Są to zatem te wszystkie nieodpłatne świadczenia usług, które odbywają się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności. Jeżeli natomiast nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. nieodpłatne świadczenie usług będzie wykonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.
Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania przepisu art. 8 ust. 2 ustawy jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r. w powołanej wyżej sprawie C-371/07, który stwierdził, że „(...) możliwość odliczenia podatku naliczonego stanowi wyraźną przesłankę jedynie dla zastosowania art. 5 ust. 6 lub art. 6 ust. 2 lit. a, jednakże sądzę, że w art. 6 ust. 2 lit. b ma charakter bezwzględnie dorozumiany. Nie ma w tym przypadku charakteru wyraźnego zasadniczo z uwagi na to, że przepis ten odnosi się głównie do usług świadczonych przez pracowników, a koszty pracowników (w formie wynagrodzenia) nie są obciążone podatkiem VAT. Jednakże w przypadku, gdy kompleksowa dostawa winna być sklasyfikowana, jako dostawa usług, wykorzystane towary zazwyczaj będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a podstawą opodatkowania w odniesieniu do wszystkich transakcji wymienionych w art. 6 ust. 2 stanowi »suma wydatków poniesionych przez podatnika na wykonanie usług« (art. 11 część A ust. 1 lit. c). Objęcie tą podstawą opodatkowania kosztu dostaw, od których podatek naliczony nie podlegał odliczeniu, byłoby sprzeczne nie tylko z systematyką art. 5 ust. 6 i art. 6 ust. 2 w całości, ale również z fundamentalną zasadą neutralności podatku VAT dla podatników” – vide pkt 40 opinii.
Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwałoby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.
Zatem brak prawa do odliczenia z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.
W odpowiedzi na pytanie nr 1 wniosku wskazano, że nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od Wydatków związanych ze świadczoną na rzecz uchodźców usługą zapewnienia wyżywienia w hotelu. Natomist przysługuje/ będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego od Wydatków związanych ze świadczoną przez Państwa na rzecz uchodźców usługą zakwaterownia.
W konsekwencji nieodpłatne świadczenie usług, w stosunku do których przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. usług zapewnienia zakwaterowania będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.
Natomiast nieodpłatne świadczenie usług, w stosunku do których nie przysługuje/nie będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. usług zapewnienia wyżywienia - w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, nie będzie stanowiło odpłatnej dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Biorąc pod uwagę Państwa stanowisko, z którego wynika że całokształt podejmowanych przez Państwa czynności ma związek z działaniami CSR w związku z czym przysługuje Państwu pełne prawo do odliczenia podatku VAT, przy jednoczesnym braku obowiązku opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług, jak i nieodpłatnych dostaw towarów dokonywanych na rzecz uchodźców, Państwa stanowisko należało uznać w całości za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartych w nich stanowisk organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.
Ponadto wskazać należy, że powołane przez Państwa interpretacje znak IPPP1/4512-247/15-2/AS oraz znak ITPP1/4512-897/15/18-S/NK zostały wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w wykonaniu wyroku sądu administracyjnego zatem nie prezentują stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).