
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług kulturalnych oraz braku obowiązku wliczania do limitu zwolnienia podmiotowego wartości sprzedaży osiąganej przez Pana małżonkę z tytułu najmu nieruchomości.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca (dalej jako: „Wnioskodawca”) jest osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: (…). Wnioskodawca rozpoczął wykonywanie działalności gospodarczej z (…) 2025 r.
Wnioskodawca jest (…) zaliczanym do grona wybitnych (…). Laureat (…) nagród. Ma Pan na swoim koncie koncerty w takich salach jak (…). Absolwent (…) w (…).
Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Polski.
Głównym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest kod 85.59.D - Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane. Wnioskodawca świadczy usługi nauki gry na akordeonie (korepetycje). Przychody z tego tytułu opodatkowuje ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wartość sprzedaży uzyskanej z ww. usług nauki gry na akordeonie korzysta ze zwolnienia podmiotowego z art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT. Przewidywana przez Wnioskodawcę wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 200 000 złotych.
Wnioskodawca rozważa rozszerzenie profilu działalności o kompleksową usługę przygotowania oraz realizacji koncertów muzycznych, sprzedaży kursów on-line oraz komponowania utworów muzycznych.
2. Opis planowanej działalności.
1. Koncerty muzyczne.
Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi koncertów muzycznych. W ramach przygotowań Wnioskodawca zamierza opracowywać autorski scenariusz, na podstawie którego koncert będzie realizowany. Scenariusz taki stanowi bazę do organizacji wydarzenia. Może zdarzyć się taka sytuacja, że scenariusz będzie konsultowany z podmiotem zlecającym wydarzenia (na przykład w zakresie repertuaru), jednak koncepcja wizji artystycznej pozostaje w gestii Wnioskodawcy.
Scenariusz polega między innymi na:
a)stworzeniu koncepcji widowiska słowno-muzycznego - opracowanie ogólnej wizji artystycznej wydarzenia, które łączy słowo i muzykę,
b)odpowiednim doborze utworów oraz aranżacji - wybór odpowiednich utworów muzycznych oraz stworzenie ich aranżacji, które pasują do koncepcji wydarzenia,
c)autorskim uporządkowaniu kolejności występu - opracowanie chronologii występów, tworząc spójną narrację i dynamikę wydarzenia,
d)przygotowaniu założeń związanych ze scenografią oraz choreografią koncertu (w tym również charakteryzacji, kostiumów itp.) - określenie scenografii, kostiumów, charakteryzacji oraz choreografii, które wspierają artystyczny charakter wydarzenia,
e)doborze wykonawców - koncerty mogą być realizowane wyłącznie przez Wnioskodawcę (solo) jak również we współpracy z zaproszonymi do realizacji koncertu artystami,
f)wystawieniu koncertu - wykonanie koncertu, realizacja wizji Wnioskodawcy wraz z prowadzeniem wydarzenia poprzez prezentację zespołu utworów niekiedy we współpracy z zaproszonymi do realizacji Wydarzenia artystami.
Wnioskodawca może wystawiać koncerty osobiście (solo) bądź we współpracy z zespołem artystów (muzyków, wokalistów, zespołów muzycznych, tanecznych), którymi kieruje (dalej jako: „Osoby współpracujące”). Wnioskodawca rozważa zatrudnienie powyższych osób na podstawie umowy zlecenia albo umowy o dzieło a wypłacone osobom współpracującym wynagrodzenie opierać się będzie o ustalone honorarium. Osoby współpracujące przenoszą na Wnioskodawcę lub udzielają mu licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów wraz z prawem do dalszego sublicencjonowania tych praw na rzecz podmiotów, będących kontraktorami Wnioskodawcy (podmiotami zakupującymi usługi koncertowe).
Klientami Wnioskodawcy będą zarówno instytucje kultury, jak i prywatni przedsiębiorcy, stowarzyszenia, jednostki samorządu terytorialnego oraz agencje koncertowe.
Za wykonanie koncertu wnioskodawca uzyskuje honorarium, ustalone w oparciu o wcześniej zawarty kontrakt. Honorarium to obejmuje również honoraria należne dla Osób współpracujących.
W ramach zawieranych umów na usługi koncertów muzycznych Wnioskodawca występować będzie jako twórca indywidualny - artysta - wykonawca, w rozumieniu przepisów zawartych w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W opinii Wnioskodawcy, przygotowanie i wykonanie koncertów stanowić będzie utwór artystyczny o charakterze muzycznym, który należy zaliczyć do usług do usług kulturalnych mających na celu tworzenie oraz propagowanie kultury. Usługa świadczona przez Wnioskodawcę to działalność, która ma na celu tworzenie, promowanie, organizowanie lub udostępnianie różnorodnych form sztuki i kultury, ze szczególnym uwzględnieniem form muzycznych. Usługa koncertowa jako usługa kulturalna będzie skierowana do szerokiej publiczności, mając na celu rozwój i upowszechnianie kultury, a także angażowanie społeczności w działalność twórczą, artystyczną i edukacyjną. Wnioskodawca w ramach realizacji usługi będzie prezentować i upowszechniać różne style i gatunki muzyki takie jak: musette, paso doble, polki, tanga, muzykę z okresy międzywojennego, muzykę etniczną i inne. Wynikiem zrealizowanej usługi koncertowej jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych, czyli przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Nazwisko Wnioskodawcy lub Osób współpracujących będzie uwidocznione i podane do publicznej wiadomości na egzemplarzach utworu (na przykład na plakatach i różnych formach promocji wydarzeń oraz będzie podane do publicznej wiadomości w trakcie koncertu).
Wykonując usługi kulturalne Wnioskodawca nie będzie świadczył usług wymienionych w art. 43 ust. 19 Ustawy o VAT.
2. Kursy on-line.
Wnioskodawca planuje rozszerzenie profilu działalności o sprzedaż kursów on-line. Tematyka kursu obejmować będzie edukację w zakresie nauki gry na akordeonie. Wnioskodawca nagrywa kurs, a następnie sprzedaje do niego dostęp. Na kurs on-line składać się będzie: dostęp do materiałów wideo, dokumenty tekstowe, prezentacje w postaci slajdów oraz dodatkowe załączniki do kursu (na przykład nuty muzyczne). Osoba, która zakupi kurs dostanie dostęp do platformy oraz wsparcie ze strony autora kursu (Wnioskodawcy). Wsparcie może polegać na możliwości uczestnictwa w forach dyskusyjnych bądź indywidualnym wsparciu merytorycznym w odniesieniu do materiałów edukacyjnych.
Kursy będą dostępne również w schemacie, w którym Wnioskodawca przekazuje kursantom nuty utworów muzycznych, a także udostępnia materiały wideo edukacyjne, stanowiące część lekcji. Filmy w sposób szczegółowy i przystępny prezentują poprawne wykonanie utworów. Filmy edukacyjne będą skupiały się na różnych aspektach wykonawczych, takich jak technika gry, interpretacja muzyczna, a także elementy aranżacyjne, pozwalające na pełniejsze zrozumienie kompozycji. Kursanci będą mogli na bieżąco śledzić wskazówki dotyczące poprawnego wykonania poszczególnych fraz muzycznych, jak również uczyć się, jak prawidłowo interpretować zapisy nutowe i dostosowywać je do własnego stylu wykonawczego.
Dzięki takiemu schematowi kursy będą miały charakter interaktywny i umożliwią kursantom nie tylko naukę teorii muzycznej, ale także praktyczne wdrożenie zdobytej wiedzy w formie ćwiczeń.
Sprzedaż kursu on-line odbywać się będzie poprzez sieć Internet.
Usługi świadczone w ramach kursów on-line nie będą stanowiły usług przesyłania strumieni video przez Internet. Wnioskodawca najpierw będzie nagrywał filmy, a dopiero potem je opublikował (tzn. publikacji będą podlegały gotowe filmy, a nie nagrania na żywo).
Działalność sprzedaży kursów on-line stanowi działalność usługową w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
3. Komponowanie muzyki.
Wnioskodawca rozważa rozszerzenie profilu działalności o komponowanie muzyki do filmów lub gier komputerowych. Proces komponowania muzyki podzielony będzie na poniższe etapy:
a) analiza materiału wizualnego - Wnioskodawca zaczyna od dokładnego zapoznania się z danym ujęciem lub sceną,
b) wybór stylu muzycznego - na podstawie wrażeń płynących z obrazu Wnioskodawca wybiera odpowiedni styl muzyczny. Może się jednak zdarzyć, że styl muzyczny będzie narzucony przez zlecającego kompozycję,
c) pisanie muzyki - po zrozumieniu wizji Wnioskodawca przystępuje do tworzenia samej muzyki. Może to obejmować stworzenie głównego tematu muzycznego (motywu przewodniego), który później może być rozbudowywany w trakcie filmu.
d) konsultacje i zmiany - reżyser albo producent mogą zaproponować zmiany w muzyce, aby lepiej pasowała do filmu bądź gry komputerowej. To może obejmować np. zmianę instrumentacji, tempa czy długości utworu. Jeżeli zlecający nie ma uwag następuje akceptacja utworu.
e) finalna produkcja - wytworem Wnioskodawcy jest plik mp3 na który składa się utwór. Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów i do przedmiotowych praw przysługują mu autorskie prawa majątkowe w rozumieniu ustawy o prawie autorskim.
4. Sprzedaż notacji muzycznych (nut).
Wnioskodawca planuje prowadzić działalność twórczą polegającą na tworzeniu notacji muzycznych (nut), w ramach której będzie wykorzystywał gotowe kompozycje - utwory napisane przez innych twórców. Działalność ta będzie polegała na tworzeniu własnych aranżacji tych utworów, wprowadzaniu własnych modyfikacji, a także dostosowywaniu i przekształcaniu ich w sposób, który pozwoli na stworzenie nowych wersji utworów. Wnioskodawca będzie opracowywał pełną notację muzyczną w postaci zapisu nutowego, który będzie stanowił oryginalną twórczość w zakresie aranżacji muzycznych.
Stworzone nuty będą głównie udostępniane w formie elektronicznej, najczęściej w formacie PDF. Działalność ta jest zgodna z kategorią 59.20.32.0 (Nuty w formie elektronicznej).
5. Przychody z najmu mieszkania.
Żona Wnioskodawcy planuje w ciągu kilku najbliższych lat zakupić mieszkanie celem przeznaczenia go na wynajem. Żona Wnioskodawcy nie prowadzi i nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej i planuje się, że nie będzie czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotowe mieszkanie wejdzie do wspólnoty majątkowej małżeńskiej. W podatku dochodowym zostanie złożone oświadczenie, że całość dochodów będzie rozliczała Żona Wnioskodawcy. Żona będzie stroną umowy najmu.
Pytania zgodnie z numeracją wskazaną we wniosku
1)Czy wykonanie przez Wnioskodawcę usługi koncertowej polegającej na przygotowaniu i realizacji koncertu, zgodnie z opisanym zdarzeniem przyszłym podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 litera b Ustawy o VAT?
5)Czy przychody uzyskane z najmu mieszkania w sytuacji gdy stroną umowy najmu wskazaną jako wynajmujący będzie wyłącznie Żona Wnioskodawcy będą ujmowane w wartości sprzedaży Wnioskodawcy podlegającej pod zwolnienie z VAT z art. 113 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1. Wykonanie przez Wnioskodawcę usługi koncertowej polegającej na przygotowaniu i realizacji koncertu, zgodnie z opisanym zdarzeniem przyszłym podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 litera b Ustawy o VAT.
Ad. 5. W sytuacji, gdy stroną umowy najmu mieszkania będzie wyłącznie Żona Wnioskodawcy jako wynajmujący, to z punktu podatku od towarów i usług, to Żona Wnioskodawcy będzie świadczyć usługi wynajmu mieszkania a przychody uzyskane z tego tytułu nie będą ujmowane w wartości sprzedaży Wnioskodawcy podlegającej pod zwolnienie z VAT z art. 113 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT.
IV. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.
Ad. 1. Usługi koncertowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Odpowiednio zatem - co do zasady - przez:
a)dostawę towarów rozumieć należy przeniesienie prawa do rozporządzania takimi towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 VAT), natomiast
b)świadczenie usług, rozumieć należy każde świadczenie zrealizowane na rzecz osoby fizycznej, osoby prawej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 VAT).
Przepisy Ustawy o VAT przewidują katalog zwolnień określonych w art. 43. Jedną z preferencji jest zwolnienie usług kulturalnych świadczonych przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów (art. 43 ust. 1 pkt 33 lit b Ustawy o VAT).
Wyżej przywołane zwolnienie nie ma zastosowania do:
1)usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2)wstępu:
a.na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b.do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c.do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3)wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4)usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5)działalności agencji informacyjnych;
6)usług wydawniczych;
7)usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8)usług ochrony praw (art. 43 ust. 19 Ustawy o VAT).
Wnioskodawca nie będzie realizował usług, o których mowa w art. 43 ust. 19 Ustawy o VAT.
Mając na uwadze literalne brzmienie przedstawionych norm prawa, podkreślić należy, iż warunkiem koniecznym dla zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 33 litera b Ustawy o VAT jest spełnienie przesłanki podmiotowej, odnoszącej się wprost do osoby usługodawcy, jak i przedmiotowej - rodzaju świadczonej usługi. Niespełnienie choćby tylko jednej z przywołanych przesłanek, jest równoznaczne z brakiem możliwości zastosowania tejże preferencji.
Istotą zwolnienia - które wprowadza racjonalny ustawodawca - są zatem usługi kulturalne, świadczone przez wprost zidentyfikowaną w literze prawa grupę podmiotów. Do grupy tej ustawa zalicza indywidualnych twórców i artystów w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych, którzy za swoją aktywność uzyskują honorarium, obejmujące przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Ustawa VAT nie zawiera legalnej definicji: „usług kulturalnych”. Celem wyjaśnienia definicji można posiłkować się wykładnią systemowa albo wykładnią literalną.
Pośrednio działalność kulturalna została zdefiniowana w art. 1 ust. 1 UOP - działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Encyklopedia Popularna w haśle „kultura” podaje, że jest to „całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania” (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).
Zatem, za usługi kulturalne przyjąć możemy usługi, które z założenia obejmują upowszechnianie i ochronę kultury, rozumianej jako naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki, w tym muzyki. W ocenie Wnioskodawcy przesłanka przedmiotowa wynikająca z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit b Ustawy o VAT, odnosząca się do rodzaju świadczonej usługi, została spełniona.
Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku świadczenia usług koncertów muzycznych do przychodów z tego tytułu zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit b Ustawy o VAT.
Ad. 5.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zatem, działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT jest również wynajmowanie przez osoby fizyczne składników majątku prywatnego, czyli tzw. prywatny wynajem.
Żaden z przepisów Ustawy o VAT nie reguluje wprost zagadnienia opodatkowania wynajmu rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków. Żaden z przepisów Ustawy o VAT nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębni podatnicy, nawet jeżeli istnieje pomiędzy nimi wspólność małżeńska majątkowa. W ocenie Wnioskodawcy należy przyjąć, że podatnikiem podatku VAT z tytułu wykonania świadczenia w postaci wynajmu mieszkania wchodzącego do wspólności majątkowej małżonków jest ten z nich, który dokonał czynności opodatkowanej.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej, niepodzielnej).
W rezultacie, kluczowe jest, kto zawarł umowę najmu. Jeśli zgodnie z tą umową usługę świadczy tylko jeden z małżonków, to na podstawie art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT to właśnie on uzyskuje status podatnika VAT w odniesieniu do tej czynności.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u którego wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200 000 zł.
Stosownie do art. 113 ust. 2 Ustawy o VAT do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:
1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:
a)transakcji związanych z nieruchomościami,
b)usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
c)usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Mając na względzie powyższe przepisy, to Żona Wnioskodawcy będzie podatnikiem VAT z tytułu wynajmu mieszkania. W takim przypadku drugi małżonek (Wnioskodawca) nie wlicza do wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia podmiotowego w VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT, przychodów uzyskanych z najmu mieszkania. Powyższego nie zmienia fakt, że mieszkanie wchodzi do wspólności majątkowej małżeńskiej.
Analogiczne stanowisko prezentuje judykatura. W wyroku NSA z 20 listopada 2013 r. (sygn. akt I FSK 1681/12) wskazano, że: „Art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) należy tak interpretować, że w przypadku, gdy faktyczną aktywność w realizacji zawartej umowy najmu nieruchomości, w tym w szczególności rozliczania jej podatkowo, wykazuje jedynie jedno z małżonków, a drugie poza formalnym umożliwieniem zawarcia umowy, polegającym na podpisaniu jej przez obydwoje małżonków, pozostaje całkowicie bierne w jej wykonaniu, brak jest podstaw do uznania go za podatnika VAT w sensie materialnym, tzn. że w odniesieniu do tej usługi działa w charakterze podatnik”.
Podobne stanowisko prezentują wydawane interpretacje indywidualne. Przykładowo, w piśmie wydanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 marca 2024 r. (znak: 0114-KDIP1-3.4012.95.2024.1.AMA), który to odnosi się do analogicznego stanu faktycznego organ podatkowy wykazał, że: „Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej).”
Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych:
1) z 19 stycznia 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.605.2022.1.WK,
2) z 29 grudnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.921.2021.1.ABU,
3) z 19 kwietnia 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.81.2019.2.ALN,
4) z 24 października 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.286.2017.1.MK.
Wobec powyższego, w sytuacji gdy Żona Wnioskodawcy będzie świadczyła usługę najmu mieszkania we własnym imieniu i na własny rachunek, to właśnie Żona podatnika występuje w tej transakcji jako podatnik VAT. W konsekwencji wysokość przychodu uzyskanego z najmu nie będzie doliczana przez Wnioskodawcę do limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.
Wnioskodawca prosi o potwierdzenie stanowiska przedstawionego we wniosku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki lub zwolnienie od podatku. Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy:
zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:
a) podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
b) indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Na mocy art. 43 ust. 19 ustawy:
zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:
1) usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
2) wstępu:
a) na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
b) do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
c) do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3) wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
4) usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
5) działalności agencji informacyjnych;
6) usług wydawniczych;
7) usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
8) usług ochrony praw.
Warunkiem zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.
W skład grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze nie definiują pojęć „kultura” i „usługa kulturalna”. Zatem przy dokonywaniu interpretacji przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy posłużyć się należy wykładnią literalną, odwołując się do językowego znaczenia tych pojęć.
Zatem, kultura oznacza „materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory”, zaś usługa to „pomoc okazana komuś”, „działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb ludzi”. Natomiast określenie kulturalny oznacza „odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik”.
Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 87):
działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Analizując możliwość zwolnienia świadczonych usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy, należy wskazać, że art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24), do której odwołuje się ustawodawca w treści art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy stanowi, że:
przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W myśl art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
2) plastyczne;
3) fotograficzne;
4) lutnicze;
5) wzornictwa przemysłowego;
6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
7) muzyczne i słowno-muzyczne;
8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
9) audiowizualne (w tym filmowe).
Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Stosownie do art. 85 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej pozostaje pod ochroną niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
artystycznymi wykonaniami, w rozumieniu ust. 1, są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
artyście wykonawcy przysługuje, w granicach określonych przepisami ustawy, wyłączne prawo do:
1) ochrony dóbr osobistych, w szczególności w zakresie:
a) wskazywania go jako wykonawcy, z wyłączeniem przypadków, gdy pominięcie jest zwyczajowo przyjęte,
b) decydowania o sposobie oznaczenia wykonawcy, w tym zachowania anonimowości albo posłużenia się pseudonimem,
c) sprzeciwiania się jakimkolwiek wypaczeniom, przeinaczeniom i innym zmianom wykonania, które mogłyby naruszać jego dobre imię;
2) korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania - wytwarzania określoną techniką egzemplarzy artystycznego wykonania, w tym zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
b) w zakresie obrotu egzemplarzami, na których artystyczne wykonanie utrwalono - wprowadzania do obrotu, użyczania lub najmu egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechniania artystycznego wykonania w sposób inny niż określony w lit. b - nadawania, reemitowania oraz odtwarzania, chyba że są one dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, a także publicznego udostępniania utrwalenia artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
Przepis art. 41 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określa, że:
1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:
1) autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy;
2) nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.
2. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej „licencją”, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.
Z treści ww. przepisów można zatem wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie „przejaw działalności twórczej”, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.
W myśl art. 86 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
artyście wykonawcy służy prawo do wynagrodzenia za korzystanie z artystycznego wykonania lub za rozporządzanie prawami do takiego wykonania określone w umowie albo przyznane w przepisach ustawy.
Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy wykonanie usługi koncertowej polegającej na przygotowaniu i realizacji koncertu podlegać będzie zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.
Jak wynika z opisu sprawy, prowadzi Pan działalność gospodarczą pod firmą (…). Jest Pan (…) zaliczanym do grona wybitnych (…). Zamierza Pan świadczyć usługi koncertów muzycznych. W ramach przygotowań zamierza Pan opracowywać autorski scenariusz, na podstawie którego koncert będzie realizowany. Scenariusz polega między innymi na:
a)stworzeniu koncepcji widowiska słowno-muzycznego - opracowanie ogólnej wizji artystycznej wydarzenia, które łączy słowo i muzykę,
b)odpowiednim doborze utworów oraz aranżacji - wybór odpowiednich utworów muzycznych oraz stworzenie ich aranżacji, które pasują do koncepcji wydarzenia,
c)autorskim uporządkowaniu kolejności występu - opracowanie chronologii występów, tworząc spójną narrację i dynamikę wydarzenia,
d)przygotowaniu założeń związanych ze scenografią oraz choreografią koncertu (w tym również charakteryzacji, kostiumów itp.) - określenie scenografii, kostiumów, charakteryzacji oraz choreografii, które wspierają artystyczny charakter wydarzenia,
e)doborze wykonawców - koncerty mogą być realizowane wyłącznie przez Pana (solo) jak również we współpracy z zaproszonymi do realizacji koncertu artystami,
f)wystawieniu koncertu - wykonanie koncertu, realizacja Pana wizji wraz z prowadzeniem wydarzenia poprzez prezentację zespołu utworów niekiedy we współpracy z zaproszonymi do realizacji Wydarzenia artystami.
Może Pan wystawiać koncerty osobiście (solo) bądź we współpracy z zespołem artystów (muzyków, wokalistów, zespołów muzycznych, tanecznych), którymi kieruje („Osoby współpracujące”). Za wykonanie koncertu wnioskodawca uzyskuje honorarium, ustalone w oparciu o wcześniej zawarty kontrakt. Honorarium to obejmuje również honoraria należne dla Osób współpracujących. W ramach zawieranych umów na usługi koncertów muzycznych występować Pan będzie jako twórca indywidualny - artysta - wykonawca, w rozumieniu przepisów zawartych w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Jak wskazano we wniosku, przygotowanie i wykonanie koncertów stanowić będzie utwór artystyczny o charakterze muzycznym, który należy zaliczyć do usług do usług kulturalnych mających na celu tworzenie oraz propagowanie kultury. Usługa świadczona przez Pana to działalność, która ma na celu tworzenie, promowanie, organizowanie lub udostępnianie różnorodnych form sztuki i kultury, ze szczególnym uwzględnieniem form muzycznych. Usługa koncertowa jako usługa kulturalna będzie skierowana do szerokiej publiczności, mając na celu rozwój i upowszechnianie kultury, a także angażowanie społeczności w działalność twórczą, artystyczną i edukacyjną. W ramach realizacji usługi będzie Pan prezentować i upowszechniać różne style i gatunki muzyki takie jak: musette, paso doble, polki, tanga, muzykę z okresu międzywojennego, muzykę etniczną i inne.
Wynikiem zrealizowanej usługi koncertowej jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych, czyli przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Pana nazwisko lub Osób współpracujących będzie uwidocznione i podane do publicznej wiadomości na egzemplarzach utworu (na przykład na plakatach i różnych formach promocji wydarzeń oraz będzie podane do publicznej wiadomości w trakcie koncertu).
Mając zatem na uwadze powołane regulacje prawne oraz opis sprawy należy stwierdzić, że świadczone przez Pana usługi koncertowe - polegające na przygotowaniu i realizacji koncertu będą stanowiły usługę kulturalną, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.
Jednocześnie jak wynika z opisu sprawy, świadcząc ww. usługi w ramach prowadzonej działalności, działa Pan jako indywidualny twórca i artysta w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a dodatkowo w wyniku świadczonych usług tworzy Pan utwór. Ponadto, za wykonanie koncertu uzyskuje Pan wynagrodzenie w formie honorarium.
Tym samym, skoro świadczone przez Pana usługi koncertowe - stanowią usługi kulturalne, które świadczy Pan, jako indywidualny twórca i artysta w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w wyniku których powstają utwory, a usługi te są wynagradzane w formie honorarium, to ww. usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.
A zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.
W dalszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przychody uzyskane z najmu mieszkania w sytuacji, gdy stroną umowy najmu wskazaną jako wynajmujący będzie wyłącznie Pana żona, będą ujmowane w wartości Pana sprzedaży podlegającej pod zwolnienie z VAT z art. 113 ust. 1 i 2 ustawy.
Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zatem definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określaną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy tym, z art. 15 ust. 2 ustawy jednoznacznie wynika, że pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku decydujące znaczenie ma ciągłość wykorzystywania majątku. Wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych ma miejsce przede wszystkim poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne, np. w najem, dzierżawę itp. Przy czym przez ciągłość wykorzystywania składników majątku rozumieć należy także wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania.
Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki.
Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Zatem, najem jest umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki.
W konsekwencji, najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i świadczony jest w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Należy również zauważyć, że ustawodawca przewiduje zwolnienie od podatku od towarów i usług dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.
Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u którego wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200.000 zł.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Z przepisu art. 113 ust. 5 ustawy wynika, że:
Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Kwestie dotyczące stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje natomiast ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.)., zwanej dalej „Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym”.
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Jak stanowi art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
W myśl natomiast art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w ww. art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
Status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.
Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.
Jeżeli zatem, przedmiotem odpłatnego świadczenia usług jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) - jako podatnik VAT. Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tego tytułu.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą pod firmą (…). Pana żona planuje w ciągu kilku najbliższych lat zakupić mieszkanie celem przeznaczenia go na wynajem. Pana żona nie prowadzi i nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej i planuje się, że nie będzie czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotowe mieszkanie wejdzie do wspólnoty majątkowej małżeńskiej. Pana żona będzie stroną umowy najmu.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy przychody uzyskane z najmu mieszkania w sytuacji, gdy stroną umowy najmu wskazaną jako wynajmujący będzie wyłącznie Żona Wnioskodawcy będą ujmowane w wartości Pana sprzedaży podlegającej pod zwolnienie z VAT z art. 113 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT.
Skoro nieruchomość będzie przedmiotem majątku wspólnego małżonków, to podatnikiem jest ten z małżonków, który faktycznie dokonuje czynności związanych z najmem, np. zawarł umowę, otrzymuje czynsz. Przepisy o podatku od towarów i usług nie sprzeciwiają się temu, aby w przypadku funkcjonowania ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej tylko jeden z małżonków rozliczał podatek VAT jako czynny zarejestrowany podatnik VAT, o ile to właśnie wyłącznie on będzie stroną umowy najmu. Stroną umowy najmu będzie Pana żona.
Zatem z tytułu najmu nieruchomości należącej do majątku wspólnego Pana i Pana małżonki nie będzie Pan posiadał statusu podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Wskazać należy, że limit o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, czyli limit zwolnienia przysługującego, gdy wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200.000 zł, przysługuje każdemu z małżonków osobno, pod warunkiem niezaistnienia wyłączeń, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.
Tym samym, do ww. limitu zwolnienia podmiotowego nie powinien Pan wliczać wartości sprzedaży osiąganej przez Pana małżonkę z tytułu najmu ww. nieruchomości.
Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 5 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Wskazujemy, że interpretacja ta wywołuje skutki podatkowe jedynie dla Pana, nie ma natomiast zastosowania do współwłaściciela nieruchomości, tj. Pana żony.
W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.